Εισήγηση Αντιπρόεδρου Επιμελητηρίου Ηλείας κ. Κωνσταντίνου Λεβέντη στη Γ.Σ της ΚΕΕΕ για τα Πυρόπληκτα Δάνεια με την εγγύηση του Δημοσίου
Αξιότιμε κ Πρόεδρε,
Αξιότιμα Μέλη της διοικητικής κ. πρόεδροι και μέλη της ΓΣ .,
είναι νωπές στην μνήμη όλων μας, οι τραγικές εικόνες και ιστορίες που εκτυλίχθηκαν πρόσφατα στην Ανατολική Αττική, λόγω της μεγάλης πυρκαγιάς, που στοίχισε, τη ζωή σχεδόν 100 συμπολιτών μας και τεράστια οικολογική και οικονομική καταστροφή.
Σ’ εμάς ΣΤΗΝ ΗΛΕΙΑ και την Πελοπόννησο , που ζήσαμε τις πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007 και τις καταστροφικές συνέπειές τους, οι εικόνες αυτές διέγειραν τραύματα, που δεν θα μπορέσουν ποτέ να επουλωθούν. Με την ευκαιρία της σημερινής μου εισήγησης, θέλουμε ως ΗΛΕΙΑ να εκφράσουμε τα συλλυπητήριά μας, στις οικογένειες των πληγέντων και το ειλικρινές ενδιαφέρον μας για την ανακούφισή τους.
Η γνώση, όμως, ότι μέχρι και σήμερα, η Ελληνική Πολιτεία δεν έχει καταφέρει να δώσει ουσιαστικές λύσεις στους πυρόπληκτους του 2007, δεν μπορεί παρά να μας γεμίζει με αμφιβολίες για το τι μέλλει να γίνει και στην περίπτωση της Ανατολικής Αττικής.
Οπως καλά γνωρίζετε, τις καταστροφικές συνέπειες των πυρκαγιών του 2007 βιώνουν οι πληγείσες περιοχές μέχρι και σήμερα.
Ισως μάλιστα πολύ πιο έντονα σήμερα, ενόψει της μη εξεύρεσης λύσης στο πρόβλημα που έχει ανακύψει με τις τραπεζικές χρηματοδοτήσεις που δόθηκαν, μετά τις πυρκαγιές του 2007, υπό ειδικό προνοιακό καθεστώς, παροχής και εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου με προνοιακούς όρους (χαμηλά επιτόκια, περίοδο χάριτος κλπ.).
Τα δάνεια αυτά δόθηκαν προς ανακούφιση των πληγεισών περιοχών και με την εύλογη πεποίθηση όλων των εμπλεκομένων (τραπεζών, Ελληνικού δημοσίου και δανειοληπτών) ότι, υπό ομαλές οικονομικές συνθήκες, θα μπορούσαν να αναστηλώσουν τις πληγείσες επιχειρήσεις και να ανακόψουν τις συνέπειες της φυσικής καταστροφής στις τοπικές οικονομίες, ώστε σταδιακά να μπορέσουν να επιστραφούν στις τράπεζες.
Απ’ όλους όμως διέφυγε, αυτό που ήταν όντως αδύνατο στον οποιονδήποτε να προβλέψει.
Δηλαδή ότι μετά τις πυρκαγιές θα ΕΡΧΟΝΤΑΝ, όπως και πράγματι συνέβη, η σοβαρότερη κρίση της Ελληνικής Οικονομίας, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αποτέλεσμα, η πρόκληση μίας πέραν κάθε πρόνοιας και φαντασίας, ύφεσης, η οποία έχει φέρει τις επιχειρήσεις των πληγέντων νομών (όπως και όλης της Ελλάδας), σε χειρότερη θέση από αυτήν στην οποία βρίσκονταν κατά το χρόνο λήψης των πυρόπληκτων δανείων.
Μετά δε και την άρση κάθε χρονικού περιθωρίου και κάθε δικτιού προστασίας, αντιμετωπίζουν τη λυσσώδη προσπάθεια των τραπεζών να τα εισπράξουν, ενώ οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου έχουν μετατραπεί σε <<θηλιά στο λαιμό >> που οδηγεί στην πλήρη οικονομική καταστροφή, τόσο τις πρωτοφειλέτριες επιχειρήσεις, όσο και όσους άλλους υγιείς παράγοντες ενεπλάκησαν στα δάνεια αυτά, ως εγγυητές.
Το Επιμελητήριο Ηλείας, σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια των πυρόπληκτων νομών (Αρκαδίας, Αχαΐας, Μεσσηνίας, Λακωνίας, Ευβοίας,), έχουν αναπτύξει τον τελευταίο χρόνο μία σειρά πρωτοβουλιών, για την αναζήτηση και πρόταση προς τα εμπλεκόμενα Υπουργεία και φορείς ,λύσεων, πρακτικά εφαρμόσιμων, για τα μέλη μας που είναι λήπτες τέτοιων δανείων, ξεκινώντας από την ανάγκη καλύτερης ενημέρωσής τους και ώθησής τους να αναζητήσουν όλους τους προσφερόμενους τρόπους ρύθμισης και αποπληρωμής τους.
Είναι προφανές ,ότι τα πυρόπληκτα δάνεια, δεν μπορούν να έχουν ενιαία αντιμετώπιση, δεδομένου ότι δεν έχουν όλα ίδια ή κοινά χαρακτηριστικά.
Σε κάθε περίπτωση, σήμερα μπορώ να μοιραστώ μαζί σας, τα συμπεράσματα αυτών των πρωτοβουλιών, που δεν έχουν, δυστυχώς δώσει, απτά αποτελέσματα.
Υπάρχει αδυναμία ρύθμισης των δανείων αυτών. Ιδίως ,την μεγάλη κατηγορία τους, που φέρει την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Υπήρξε αρχικά η υπόδειξη από πλευράς των εμπλεκομένων κρατικών φορέων, του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, ως μίας πιθανής λύσης για την ρύθμιση και των συγκεκριμένων δανείων.
Δυστυχώς, παρά το γεγονός ότι επενδύθηκαν υψηλές ελπίδες στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών και παρά το γεγονός ότι ο νόμος 4469/2017 έχει τεθεί σε εφαρμογή για πλέον του έτους, τα συμπεράσματα είναι πλήρως απογοητευτικά.
Ιδίως με τα πυρόπληκτα επιχειρηματικά δάνεια.
Ο βασικός λόγος της αποτυχίας του εξωδικαστικού μηχανισμού στην ρύθμιση των πυρόπληκτων δανείων , είναι ότι τα δάνεια αυτά, ακόμα και όταν βρίσκονται σε οριστική καθυστέρηση, θεωρούνται πλήρως επανεισπράξιμα, μέσω της κατάπτωσης της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου.
Οπως έχει, αποδειχτεί και σε άλλες τέτοιες περιπτώσεις εξωδικαστικής διαπραγμάτευσης, στο πλαίσιο άλλων τέτοιων διαδικασιών, οι τράπεζες είναι απολύτως απρόθυμες (αν όχι εντελώς αρνητικές) σε κάθε αίτημα συνδιαλλαγής στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού.
Τουλάχιστον μέχρι τη λήψη απάντησης σχετικά με την κατάπτωση ή μη της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Διεύθυνση Κίνησης Κεφαλαίων, Εγγυήσεων και Δανείων – Δ25).
Τα πάντα εξαρτώνται από τις απαντήσεις της Δ25 στα αιτήματα κατάπτωσης της εγγύησης του Ελληνικού Δημοσίου, που έχουν ήδη υποβληθεί και αναμένεται να υποβληθούν από τις Τράπεζες.
Απαντήσεις, όμως, που λόγω της υποστελέχωσης της Δ25 αργούν εξαιρετικά πολύ να δοθούν.
Είναι δε ξεκάθαρο, μετά την αποτυχία του εξωδικαστικού μηχανισμού ότι, απαιτείται ειδική νομοθετική λύση, για τα εν λόγω δάνεια, προς την κατεύθυνση της πλήρους αναδιάρθρωσής τους.
Σε κάθε περίπτωση, είναι αναγκαία η ανάληψη ειδικής νομοθετικής πρωτοβουλίας για την θέσπιση ειδικού προνοιακού καθεστώτος ρύθμισης όσων δανείων έφεραν εξ αρχής προνοιακό χαρακτήρα.
Με συγκεκριμένο ποσό ή ποσοστό διαγραφής ανά επιχείρηση, αφού αυτά χορηγήθηκαν ως προνοιακό αντιστάθμισμα των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών και το προνοιακό καθεστώς τους πρέπει να διατηρηθεί.
Στην περίπτωση των μη εξυπηρετουμένων – κόκκινων δανείων, προτείνουμε την ακόλουθη δέσμη μέτρων:
(i)Δραστικό Κούρεμα Επιβαρύνσεων Τόκων και Κεφαλαίου των Δανείων αυτών.
(ii)Δυνατότητα Εξαγοράς των Δανείων από τους Δανειολήπτες ,πριν πωληθούν , σε εταιρείες διαχείρισης χρέους.
(iii)Εξαγορά των Δανείων αυτών από το ίδιο το Δημόσιο, όπως των δανείων των δημοσίων υπαλλήλων.
(iv)Αντιμετώπιση των δανείων αυτών, με ίδια ή αντίστοιχα μέτρα, που ΠΑΡΘΗΚΑΝ για τα αγροτικά δάνεια ή αυτά των δημοσίων υπαλλήλων.
(v)Ανάληψη πρωτοβουλιών από το Δημόσιο, όπως στην περίπτωση της διαγραφής οφειλών των καθηγητών των Πανεπιστημίων προς το Δημόσιο, σύμφωνα με τις πρόσφατες εξαγγελίες του Υπουργού Παιδείας.
Εύλογα θα πρέπει να υποστηριχθεί και η προσπάθεια όσων συνεχίζουν, ακόμα και με εξάντληση των μέσων και δυνατοτήτων τους, να εξυπηρετούν τα συγκεκριμένα δάνεια, κυρίως με:
(α)παράταση της χρονικής διάρκειας αποπληρωμής τους, (β) παροχή τουλάχιστον διετούς χαριστικής περιόδου,
(γ) δραστική μείωση επιτοκίων, και
(δ) δυνατότητα κουρέματος μεγάλου μέρους τους (50%), έστω και μετά την αρχική αποπληρωμή του 50% αυτών.
Η ανωτέρω πρόταση, προφανώς έχει ένα κόστος για την εθνική οικονομία.
Πολύ όμως μεγαλύτερο κόστος θα έχει η τυχόν διάλυση του επιχειρηματικού – παραγωγικού ιστού των νομών μας.
Σε κάθε περίπτωση, τα συγκεκριμένα δάνεια έχουν καταστεί μία διαρκής <<ΘΗΛΙΑ στο λαιμό>> της επιχειρηματικότητας στους νομούς των επιμελητηρίων μας, κινδυνεύει δε να διαβρώσει τον οικονομικό και κοινωνικό τους ιστό.
ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ ,
Σας καλώ στην έκδοση κοινού ψηφίσματος προς την Ελληνική Κυβέρνηση και το Ελληνικό Κοινοβούλιο, για την ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας προς την κατεύθυνση της παρούσας εισήγησης, ώστε να υποστηριχθεί η προσπάθεια διάσωσης όσων με στοιχεία βιωσιμότητας, μάχονται να τηρήσουν τις υποχρεώσεις τους, αντίθετα στο γενικό οικονομικό πλαίσιο.
Κλείνοντας θέλω να ευχαριστήσω τον πρόεδρο μας κ. ΜΙΧΑΛΟ για την διαρκή υποστήριξη του ,τόσο στο παρελθόν όσο και πρόσφατα στην αναζήτηση λύσεων για το συγκεκριμένο πρόβλημα .
Ευχαριστώ
Κωνσταντίνος Λεβέντης
Αντιπρόεδρος Επιμελητηρίου Ηλείας